2024-03-28T12:24:48Z
https://cer.qom.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=256
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
بررسی آزمایشگاهی خصوصیات بتن خودتراکم الیافی مقاومت بالا ساخته شده از سنگدانه کاملا بازیافتی
امیر ارسلان
زمانی
مسعود
احمدی
احمد
دالوند
در این مطالعه، اثر استفاده منفرد و ترکیبی الیافهای پلی وینیل الکل و فولادی بر خصوصیات بتن خودتراکم الیافی مقاومت بالا ساخته شده از سنگدانه کاملا بازیافتی در سه بخش خصوصیات مکانیکی، رفتار در برابر بارهای ضربهای و خصویات دوام، مورد بررسی قرار گرفته است. برای ایجاد یک مطالعه جامع، از طرحهای اختلاط متنوع استفاده شده است. بتن سازگار با محیطزیست مورد استفاده در این مطالعه، از ریزدانه بازیافتی گرانیتی، الیاف پلی-وینیل الکل و فولادی با درصدهای 5/0، 1، 5/1 و 2 درصد و نسبت ثابتی از خاکستر بادی کلاس F به عنوان جایگزینی از سیمان ساخته شده است. آزمایشهای آلتراسونیک، ضربه (سقوط وزنه)، جذب آب، مقاومت کششی، مقاومت فشاری و رفتار خمشی برای ارزیابی خصوصیات بتن ساخته شده در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داده است که با اضافه نمودن الیاف به بتن ساخته شده با مصالح ریزدانه کاملا بازیافتی، خصوصیات مکانیکی بهبود یافته و این اثر به میزان محسوسی وابسته به نوع الیاف، درصد مورد استفاده و منفرد یا ترکیبی بودن الیافها است. از سوی دیگر با اضافه نمودن الیاف به طرح اختلاط پایه، ظرفیت جذب و اتلاف انرژی نمونه های مورد آزمایش در تست سقوط وزنه افزایش قابلملاحظهای داشته است.
سنگدانه بازیافتی
بتن خودتراکم
خصوصیات مکانیکی
الیاف فولادی
الیاف پلی وینیل الکل
2021
08
23
1
16
https://cer.qom.ac.ir/article_1853_faaa480aa1ddabab31d80eb3e4a04e3a.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
ارائه ضرایب طراحی لرزهای دیوارهای مرکزگرای گهوارهای چندگانه تحت رکوردهای حوزه دور و نزدیک گسل
اسماعیل
محمدی دهچشمه
وحید
بروجردیان
در سالهای اخیر، روشهای جدید و نوآورانهای با فلسفه طراحی سیستمهای آسیبگریز بهجای سیستمهای باربر جانبی متداول آییننامهای بهمنظور کاهش آسیب در ساختمانها و کاهش هزینههای بازسازی بعد از زلزله، پیشنهاد شده است. سیستمهای دیوارهای گهوارهای مرکزگرا از جمله سیستمهای آسیبگریز نوین محسوب میگردند. این سیستمها میتوانند بهعنوان جایگزین مناسب سیستمهای باربر جانبی متداول آییننامهای انتخاب گردند. در این تحقیق، به بررسی و طراحی سیستمهای گهوارهای چندگانه با بررسی تأثیر تعداد بلوک گهوارهای و مقدار پیشتنیدگی کابلها در سازه 12 طبقه، تحت 22 رکورد لرزهای دور و 28 رکورد لرزهای نزدیک گسل که نیمی از آنها دارای پالس هستند، پرداخته شده است. مدلسازی بهصورت دوبعدی در نرمافزار OpenSees انجامگرفته است. ضرایب طراحی مقاطع گهوارهای در پیشتنیدگیهای مختلف برای هر نوع زلزله مشخص شده است. در این تحقیق نشان داده شده است که سازههای گهوارهای تحت رکوردهای نزدیک گسل با پالس بحرانی بوده و نیاز ظرفیتی طراحی نسبت به سایر رکوردها بیشتر برای کنترل دریفت و مقاومت دارند. طراحی سازههای پایه- گهوارهای و گهوارهای چندگانه برای دریفت مشخصی که دارای پروفیل دریفت مشابه در ارتفاع هستند، انجام شده است. برای این حالت نمیتوان جذب انرژی مطلوب و همچنین کاهش اثرات مودهای بالا را از سیستم گهوارهای چندگانه نسبت به سیستم پایه- گهوارهای انتظار داشت.
سیستم مرکزگرا
دیوار گهوارهای
تغییر شکل پسماند
پیش تنیدگی
مودهای بالا
2021
08
23
17
36
https://cer.qom.ac.ir/article_1889_841fb9a57072f01d55268f987f1121df.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
ارزیابی عوامل مؤثر بر انتخاب شیوۀ سفر دوچرخهسواری در سفرهای خانه- مبنای کوتاهتر از سه کیلومتر
علی
فرزانه موحد
سید محمد حسین
دهناد
رویکرد خودرومحوری شهرها در ایران در سالهای اخیر باعث شده تا سهم شیوههای فعال سفر روزبهروز کمتر شود؛ در حالیکه دوچرخهسواری بهعنوان یک شیوه فعال سفر میتواند نقش مؤثری در جابهجاییهای درونشهری ایفا کرده و از معایب شیوههای حملونقل موتوری بکاهد. از طرفی، شیوههای سفر فعال برای مسافتهای کوتاه کاربردیتر بوده و در مسافتهای طولانی از مطلوبیت کمتری برخوردار است. در این راستا، این مطالعه قصد دارد با استفاده از مدل انتخاب لوجیت دوگانه به بررسی عوامل مؤثر بر مطلوبیت و انتخاب شیوه سفر دوچرخهسواری در سفرهای خانه- مبنای کوتاهتر از سه کیلومتر در شهر قم بپردازد. برای انجام این مطالعه از یک نمونه، شامل 887 نفر از ساکنین شهر قم استفاده شده است. نتایج نشان داد که چهار دسته متغیر شامل ویژگیهای اقتصادی- اجتماعی، ویژگیهای سفر، عوامل محیطی و نظری در سطح معناداری 10 درصد بر انتخاب دوچرخهسواری در سفرهای کوتاهتر از سه کیلومتر اثرگذار است. مقادیر اثر حاشیهای مشخص نمود که دسترسی داشتن به دوچرخه مناسب میتواند تا 4/23 درصد احتمال انتخاب شیوه دوچرخه را افزایش دهد. همچنین، سفرها با اهداف تفریح و ورزش و دیدار آشنایان بیشترین پتانسیل برای دوچرخهسواری دارند. نتایج همچنین نشان داد افرادی که در خارج از محدوده مرکزی شهر زندگی میکنند به احتمال بیشتری در سفرهای زیر سه کیلومتر دوچرخهسواری میکنند. همچنین، تراکم بیشتر جمعیت ساکن و بوستانها در شعاع 800 متری اطراف محل زندگی و داشتن تجربه تصادف با دوچرخه به ترتیب با علامت مثبت و منفی بر احتمال انتخاب دوچرخهسواری اثرگذار هستند.
حملونقل پایدار
شیوههای فعال سفر
دوچرخهسواری
مدل انتخاب
2021
08
23
37
51
https://cer.qom.ac.ir/article_1911_562aaccbd1e06f6fd7410e1d40d4c259.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
تأثیر تغییر کاربری زمین و گسترش کشاورزی بر روی خشک شدن دریاچههای بختگان و طشک
زینب
حسینی
مرتضی
مظفری
الهام
فیجانی
در سالهای اخیر دریاچههای بختگان و طشک با بحران کمآبی و خشکی مواجه شدهاند. در نبود داده کافی، نقش گسترش کشاورزی در خشک شدن این دریاچهها ناشناخته باقی مانده است. هدف از این پژوهش، تعیین تأثیر تغییرات کاربری زمین و گسترش کشاورزی بر کاهش مساحت دریاچههای یاد شده است. به این منظور، با استفاده از سنجش از دور، تغییرات سطح آب دریاچهها و همچنین مساحت زمینهای کشاورزی حوضه آبریز بختگان در سه دهه گذشته تعیین شد. نتایج نشان میداد که طی سالهای 1366 تا 1386، وسعت زمینهای کشاورزی در تمام دشتهای حوضه افزایش یافته است. با شروع خشکسالی در سال 1386 و همزمان با آغاز کاهش چشمگیر سطح آب دریاچهها، دشتهای واقع در بخشهای میانی و پاییندست حوضه با کاهش چشمگیر و دشتهای بالاست با گسترش قابل توجه زمینهای کشاورزی روبرو بودهاند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که علاوهبر عوامل اقلیمی، گسترش کشاورزی در بالادست حوضه نیز در خشک شدن دریاچههای بختگان و طشک نقش داشته است.
دریاچه بختگان و طشک
خشکسالی
کشاورزی
سنجش از دور
شاخصهای NDVI و NDWI
2021
08
23
53
65
https://cer.qom.ac.ir/article_1912_c96625963932bb2cf3f237aa2c3bdd55.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
بررسی اثر موقعیت ترک و مشخصات مقاومتی مصالح بر پایداری شیبهای خاکی همگن
احمدرضا
مظاهری
بابک
طهماسبی
مهدی
کماسی
مسعود
نصیری
پیچیدگی شرایط و رفتار مصالح خاکی، وجود فرضیات متعدد در فرمولبندی تحلیل پایداری، مکانیسم لغزش، شکست شیبها و ایجاد ترک در قسمتهای مختلف شیب از جمله عوامل اصلیِ اثرگذار در پایداری شیبهای خاکی است. در واقع، ترکها یک رخداد شایع در شیبهای خاکی بوده که نیازمند روشی هستند که شامل حضور ترک در ارزیابی پایداری براساس رویکرد سینماتیکی اجزای محدود و تفاضل محدود باشد. در حالی که بسیاری از ترکها ممکن است در یک شیب وجود داشته باشند، بهطور معمول مکانیسم شکست درگیر ترکی است که موقعیت آن دارای بیشترین اثر منفی بر پایداری است. در پژوهش حاضر، هندسه سطوح شکست بحرانی، از جمله نامطلوبترین ترکها، برای دامنههایی با محدودیتهای عرضی و شیبی مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. براساس یافتههای حاصل از مدلسازیهای عددی میتوان نتیجهگیری کرد ضریب اطمینان در برابر پایداری به دلیل وجود ترک کاهش مییابد. نتایج نشان داد که براساس روش تفاضل محدود، بحرانیترین موقعیت ترک برای شیبهای خاکی همگن در محل پنجه شیب خواهد بود، زیرا در این محدوده، تشکیل ترک باعث ایجاد کمترین ضریب اطمینان میگردد.
تحلیل پایداری
شیب خاکی
ترک
روش تفاضل محدود
2021
08
23
67
75
https://cer.qom.ac.ir/article_1930_00672abca73eb93b4a7ad155488ba93b.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
مقایسه رفتار آرماتورهای FRP با فولادی در ستونهای بتن مسلح تحت بارگذاری انفجار
رضا
حیدری مال امیری
داود
توکلی
در این مقاله، هدف تحلیل دینامیکی ستونهای مربعی با استفاده از انواع میلگردهای پلیمری FRP (CFRP-AFRP-GFRP) و مقایسه آنها با میلگرد فولادی تحت بار انفجار است. برای این منظور، ابتدا جهت ارزیابی اثر آرماتورهای پلیمری، ستون با بعد ۲۵ سانتیمتر و آرماتورهای ۱۲ میلیمتر، تحت سه نوع بارگذاری انفجار در قسمتهای نزدیک پایه، میان و کل ستون قرار میگیرد. سپس جهت ارزیابی اثر سایز آرماتور، آرماتور با سایز ۱۸ میلیمتر جایگزین آرماتورهای ۱۲ میلیمتری شده و اثر بار انفجار بر کل ستون مورد ارزیابی قرار میگیرد. در گام بعد، جهت ارزیابی تأثیرگذاری ابعاد ستون، بارگذاری انفجار در کل ستون با بعد ۳۵ مورد بررسی قرار خواهد گرفت. نهایتاً ۲۰ مدل آماده شده و توسط روش اجزای محدود مورد بررسی قرار گرفته و نتایج مربوط به جابهجایی، تنش و انرژی مستهلکشده محاسبه میگردد. نتایج نشان داده است که آرماتورهای FRP مقاومت بیشتری نسبت به آرماتورهای فولادی در برابر بارگذاری انفجار دارند و آرماتور پلیمری CFRP نسبت به مابقی آرماتورهای موجود، عملکرد بهتری از خود نشان داده است. بهطور کلی، میتوان گفت استفاده از آرماتورهای پلیمری میتواند اقدامی در جهت مقاومسازی سازهها در برابر انفجار باشد.
ستون بتنی
انفجار
CFRP
AFRP
GFRP
2021
08
23
77
91
https://cer.qom.ac.ir/article_1931_fec6a8e140ff3f730e3d411f272e50fd.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
توسعه مدل پیشبینی مدول برجهندگی خاک بستر رسی براساس نتایج آزمایش نفوذ مخروط با استفاده از روش رگرسیون چندجملهای تکاملی
علیرضا
غنی زاده
علی
دلآرام
تعیین دقیق مدول برجهندگی (Mr) خاک بستر روسازی یکی از عوامل مهم برای طراحی موفق سیستم روسازی است. این پارامتر معمولاً با استفاده از آزمایش سه محوری تکراری اندازهگیری میشود که آزمایشی پیچیده و گرانقیمت است. در این پژوهش از روش رگرسیون چندجملهای تکاملی (EPR) بهمنظور ارائه مدلی جهت پیشبینی مدول برجهندگی خاک بستر رسی بر اساس نتایج آزمایش نفوذ مخروط استفادهشده است. با بهرهگیری از مدل نمایی توسعه دادهشده میتوان مدول برجهندگی خاک بستر رسی را با داشتن پارامترهای مقاومت نوک مخروط (qc)، مقاومت اصطکاکی جداره (fs)، درصد رطوبت (w) و چگالی خشک (γd) محاسبه کرد. نتایج این تحقیق نشان میدهند که مدل توسعه دادهشده توسط تابع نمایی بهترین مدل ساختهشده میباشد. بر اساس مدل توسعه دادهشده، ضریب تعیین (R2) برای دادههای آموزش، آزمون و کل دادهها به ترتیب برابر با 0.9808، 0.9714 و 0.9785 به دست آمد. تحلیل حساسیت انجامشده نیز نشاندهندۀ انطباق بسیار خوب مدل توسعه دادهشده در پیشبینی مدول برجهندگی خاک بستر رسی میباشد. نتایج تحلیل حساسیت نشان داد که پارامتر w کماهمیتترین پارامتر برای پیشبینی مدول برجهندگی خاکهای ریزدانه است و درجه اهمیت سایر پارامترها تقریباً یکسان است. در این تحقیق همچنین تأثیر پارامترهای مختلف بر مدول برجهندگی با استفاده از تحلیل پارامتریک ارزیابیشده است.
مدول برجهندگی
خاکهای رسی
آزمایش نفوذ مخروط
رگرسیون چندجملهای تکاملی
2021
08
23
93
109
https://cer.qom.ac.ir/article_1940_40287c1eef13b45fdf1ff13d8514b1a6.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
بررسی تأثیر انواع طرح مخلوط و بافت درشت بر مقاومت لغزشی رویه بتن غلتکی
مصطفی
آدرسی
محمدعلی
قنبری
علیرضا
امیدی
هدف از این تحقیق، بررسی راهکارهای ارتقای مقاومت لغزندگی رویه بتن غلتکی است. با توجه به اینکه عمده ضعف رویههای بتن غلتکی نداشتن بافت درشت روسازی است، در این تحقیق سه نوع بافت دانهنشانی (در سه اندازه)، نقشاندازی(در دو اندازه) و شیارکشی (یک جهته و دو جهته) مورد توجه قرار گرفت. بنابراین هشت طرح مخلوط برای ساخت نمونههای بتن غلتکی انتخاب شد. مقاومت لغزندگی نمونههای عملآوری شده به مدت 28 روز قبل و بعد از سایش توسط آزمون پاندول انگلیسی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که سایش سطح بتن، مقاومت لغزندگی نمونههای ساخته شده را حدود 10 درصد کاهش میدهد. همچنین نتایج نشان داد تغییر طرحهای مختلف مخلوط، تأثیر محسوسی بر مقاومت لغزندگی ندارد. از طرفی، مقاومت لغزندگی به نوع بافت، کاملا وابسته است بهگونهای که بافت شیارکشی، بیشترین و دانهنشانی، کمترین مقاومت لغزندگی را قبل و بعد از سایش نشان میدهند.
روسازی بتن غلتکی
طرح اختلاط
مقاومت لغزندگی
بافت ریز و درشت
سایش
2021
08
23
111
129
https://cer.qom.ac.ir/article_1966_1ddd80862e68241342fed8947e74c109.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
شبیه سازی اثرات ورق های FRP روی رفتار غیر خطی اتصالات تیر– ستون بتن مسلح
مهدی
نعمت زاده
سینا
بهارلو
جواد
شایان فر
سیدمحمدرضا
حسنی
آسیبپذیری و رفتار لرزهای نامناسب اتصالات تیر- ستون در سازههای بتنی که براساس آییننامههای گذشته و بدون ملاحظات لرزهای طراحی شدهاند، با توجه به نتایج حاصل از آزمایشگاه و زلزلههای گذشته اثبات شده است. به منظور ارتقا و بهبود سطح عملکرد سازههای قدیمی به سطح عملکرد مورد انتظار آییننامههای جدید، در وهله نخست، تعیین نقاط ضعف و رفتار لرزهای سازه و در وهله دیگر، در صورت نیاز به مقاومسازی نقاط ضعف، ارائه یک راهحل مقاومسازی مقتضی ضروری میباشد. از اینرو در این تحقیق، تأثیر استفاده از الیاف تقویتشده پلیمری در مقاومسازی اتصالات در سطح عضو مورد ارزیابی و بررسی قرار میگیرد. در این مقاله، مدلی تحلیلی به منظور شبیهسازی رفتار غیرخطی اتصالات مقاومسازی شده با ورقهای FRP ارائه شده است. در مدل مذکور، رفتار غیرخطی در هسته اتصالات با استفاده از دو فنر محوری مورب شبیهسازی میشود. خصوصیات بار- تغییرشکل نظیر در فنرهای محوری تابعی از رابطه تنش اصلی کششی- تغییرشکل برشی در هسته اتصال میباشد. از اینرو، براساس مکانیسم رفتاری اتصالات و با استفاده از نتایج آزمایشگاهی، روابط تنش اصلی کششی- تغییرشکل برشی برای اتصالات بتنمسلح با مهارهای مختلف آرماتورهای طولی تیر ارائه شده است. مقایسه نتایج حاصل از مدل عددی و نتایج گزارش شده از آزمایشات، قابلیت مدل پیشنهادی در پیشبینی رفتار غیرخطی اتصالات مقاومسازی شده با ورقهای FRP را تأیید کرده است.
اتصالات بتن مسلح
ورق های FRP
تحلیل غیرخطی
مقاومسازی لرزه ای
شبیهسازی
2021
08
23
131
151
https://cer.qom.ac.ir/article_1971_e2a6f3cc1523437123525430174a18d7.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
ساخت دستگاه استوانه توخالی برای بررسی رفتار کششی خاکهای رسی با نگاهی بر اثر شاخص خمیری
عباس
قلندرزاده
محمودرضا
عبدی
لیلا
شفیعی چافی
مقاومت کششی خاک در سازههای مختلف ژئوتکنیکی از جمله سدهای خاکی، بستر راهها، بستر فرودگاهها، مکانهای دفن زباله و خاکریز پشت دیوارهای حائل دارای اهمیت است. برای بررسی رفتار کششی خاکها آزمایشهای مختلفی وجود دارد که هرکدام نقاط قوت و ضعف خود را دارند. یکی از روشهایی که میتوان مقاومت کششی خاک را به صورت مستقیم و مشابه با شرایط واقعی خاک بهدست آورد، دستگاه استوانه توخالی کششی است که به ندرت در زمینه بررسی مقاومت کششی مورد استفاده قرار گرفته است. در این تحقیق یک دستگاه استوانه توخالی با قابلیت اندازهگیری خصوصیات کششی خاک طراحی، ساخت و راهاندازی شد. این دستگاه قادر است تنش کششی را به طور یکنواخت به کل توده خاک اعمال نماید به طوری که تمرکز تنش در هیچ نقطهای از نمونه رخ ندهد. پس از طراحی، ساخت قطعات و راهاندازی دستگاه، جهت بررسی نحوه عملکرد دستگاه آزمایشهای صحتسنجی انجام پذیرفت. نتایج آزمایش تکرارپذیری نشان از عملکرد دقیق و مطلوب دستگاه دارد. همچنین در این تحقیق، اثر شاخص خمیری خاک رسی (کائولینیت) بر رفتار کششی آنها مورد بررسی قرار گرفت. شاخص خمیری خاکها 10 و 24 درصد انتخاب گردید. نتایج نشان میدهد که برای خاکهای رسی با یک منشاء مشخص، با افزایش شاخص خمیری، مقاومت کششی افزایش و کرنش گسیختگی کششی کاهش پیدا میکند.
آزمایش استوانه توخالی کششی
مقاومت کششی
خاک رسی
شاخص خمیری
2021
08
23
153
171
https://cer.qom.ac.ir/article_1972_c757858aef02f2f9bd9052d97a9c2d53.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
بررسی رفتار دیوار برشی فولادی کمانشتاب تحت اثر حریق
فریدون
معصومی زهنده
محمد
حسین زاده
سپیده
رحیمی
مهدی
عبادی جامخانه
در این تحقیق، رفتار دیوار برشی فولادی کمانشتاب تحت بارگذاری حریق و چرخهای مورد بررسی قرار گرفت. دیوار فولادی نوین مورد نظر در این مطالعه از دو ورق فولادی نازک با فاصله کم از یکدیگر تشکیل شده است که بر روی هر ورق فولادی شیارهای مورب تعبیه شده است که این شیارها در خلاف جهت یکدیگر میباشند. مدل عددی المان محدود با سه نمونه آزمایشگاهی اعتبارسنجی شد و پس از اطمینان از نحوه مدلسازی، مطالعه پارامتریک با در نظر گرفتن متغیرهایی نظیر ضخامت ورق دیوار، عرض شیار، عرض نوار بین دو شیار و درجه حرارت انجام گرفت. در مجموع 256 مدل عددی المان محدود تحت تحلیل کوپل دما- تغییرمکان قرار گرفت. نتایج تحلیلها نشان داد که دمای زیاد، موجب کاستن عملکرد لرزهای دیوار فولادی میشود، به طوری که در دمای 917 درجه سلسیوس ظرفیت باربری، 92 درصد کاهش مییابد. علاوه بر این، با افزایش دما، نقطه تسلیم ورق و قاب در تغییرمکان کمتر اتفاق میافتد. میانگین کاهش مقاومت برشی در دماهای 458، 642 و 917 درجه سلسیوس به ترتیب 18، 46 و 92 درصد در مقایسه با مقاومت برشی در دمای 20 درجه سلسیوس میباشد. همچنین با افزایش درجه حرارت به 917 درجه سلسیوس، شکلپذیری به طور میانگین 75 درصد افزایش یافت.
دیوار برشی فولادی کمانشتاب
بارگذاری حریق
شیار
مقاومت برشی
روش المان محدود
2021
08
23
173
188
https://cer.qom.ac.ir/article_1976_a8fd3bd4b906c9d7c840ff1a4b49dd00.pdf
پژوهش های زیرساخت های عمرانی
CIR
1400
7
1
آنالیز ریسکهای قراردادی در پروژههای زیربنایی حملونقل مبتنی بر روش مشارکت بخش عمومی- خصوصی (PPP)
امید
پورافشار
بهنود
برمایه ور
رضا
اسمعیل آبادی
احسان
اثنی عشری
هدف مقاله حاضر، تحلیل جامع ریسک در پروژههای زیربنایی مبتنی بر مشارکت عمومی- خصوصی (PPP) براساس مطالعات کتابخانهای و میدانی در پروژههای حملونقلی میباشد. با تفکیک ریسکها ازطریق تکنیک دلفی مبتنی بر نظرات خبرگان، 42 ریسک ساختاری و 41 ریسک عملکردی در 12 حوزه اصلی شامل ریسکهای سیاسی، اقتصادی، قوانین (مقررات)، فرهنگی (اجتماعی)، محیطی (طبیعی)، آمادهسازی (توسعه)، سرمایهگذاری، طراحی، ساخت (تکمیل)، بهرهبرداری، درآمد (بازار)، مدیریتی (سازمانی) شناسایی گردید. با ابزار پرسشنامه در یک نمونه آماری 80 نفری و تحلیل دادهها در نرمافزار SPSS، به غربالگری و تعیین ریسکهای ارجحتر براساس آزمونهای آماری شامل آزمونهای کولموگروف- اسمیرنوف (K-S)، رتبهبندی کندال و تحلیل عاملی پرداخته شد. براساس نتایج، 36 زیرمؤلفه ریسک با میانگین کندال کمتر، حذف و 47 ریسک باقیمانده تحلیل گردید. همچنین با تحلیل عاملی، مؤلفههای اصلی بروز ریسک در این پروژهها با توجه به بار عاملی متغیرهای اصلی (حوزههای 12گانه ریسک) شناسایی شد. نتایج شاخص KMO و آزمون کرویت بارتلت نشان داد که میان متغیرها ارتباط معنادار و همبستگی قوی وجود دارد. بهطوریکه پنج عامل نهفته شامل ریسکهای دولتی، تأمین مالی، عملیاتی، اجتماعی و سازمانی با مقادیر ویژه بیشتر از یک، قابلیت تبیین 69.817 درصد از واریانسها را دارا بودند. با توسعه رویکرد ارزیابی تلفیقی مبتنی بر شاخص اهمیت نسبی (RII) و ماتریس احتمال وقوع- شدت اثر (PI)، ریسکهای بحرانی تعیین شدند. براساس نتایج، ریسکهای قطع پرداختها توسط دولت، خاتمه قرارداد توسط دولت و لغو امتیاز قرارداد و فساد نظام دولتی در فرآیند انعقاد قرارداد، بهترتیب با PI برابر 0.2166، 0.2161 و 0.2003 در زمره ریسکهای بحرانی شناسایی شدند.
ریسک قراردادی
مشارکت عمومی- خصوصی (PPP)
پروژههای زیربنایی حمل و نقل
آنالیز ریسک (احتمال- شدت)
2021
08
23
189
210
https://cer.qom.ac.ir/article_1994_94749405d0525e1b1a0ae96ae8d32842.pdf